Innowacyjne metody nawożenia borówki wysokiej: optymalizacja uprawy

Borówka wysoka stała się ostatnio bardzo popularną uprawą w naszym kraju. Podróżując po Polsce można zauważyć wiele nowych plantacji tej rośliny. Wzrost zainteresowania borówką potwierdzają również dane GUS: w 2020 roku borówka była uprawiana na powierzchni 9 700 ha, a w 2022 już na powierzchni 11 400 ha. Duża popularność tej rośliny wynika przede wszystkim ze względów ekonomicznych. Jednak zanim przystąpimy do zakładania plantacji warto poznać kilka kluczowych aspektów w jej uprawie i nawożeniu.

Borówka wysoka należy do roślin o bardzo specyficznych wymaganiach glebowych. Jest to roślina, która preferuje gleby kwaśne o pH 3,5-4,5, lekkie, próchniczne (zawartość próchnicy na poziomie co najmniej 3,5%), ciepłe, dostatecznie przepuszczalne w górnej warstwie oraz o niezbyt wysokim poziomie wód gruntowych. Borówka ma dość niskie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe w odniesieniu do azotu, fosforu czy potasu jednak pobiera znaczne ilości siarki, żelaza i miedzi. Nie bez znaczenia jest także dostarczenie roślinie magnezu, który jest łatwo wymywany z górnych warstw profilu glebowego oraz wapnia, który jest niezbędny do produkcji owoców o wysokiej jakości i trwałości. Stosując doglebowe nawożenie wapniem często pojawia się problem jak skutecznie dostarczyć ten składnik roślinom bez wpływu na wzrost pH gleby. Idealnym rozwiązaniem jest w tym przypadku Polysulphate naturalny minerał (polihalit) występujący głęboko (1300m) pod dnem Morza Północnego. Ten wszechstronny nawóz nie podnosi pH gleby, ma niski ślad węglowy, jest także cennym źródłem składników pokarmowych. Polysulphate jest gotowy do użycia tuż po wydobyciu, nie jest poddawany żadnej obróbce chemicznej, nie jest wzbogacany w żadne dodatkowe substancje. Po prostu jest wydobywany, kruszony, przesiewany, pakowany i wysyłany do rolników. Jest produktem w pełni nadającym się do stosowania w rolnictwie ekologicznym – posiada świadectwo kwalifikacji wydane przez IUNG w Puławach. Polysulfate nie zawiera chlorków, ma niski indeks zasolenia, neutralne pH, jest bezpieczny dla roślin i dla środowiska. Dostarcza 17% CaO, który jest wyjątkowo łatwo pobierany przez rośliny, dzięki temu dochodzi do ograniczenia występowania chorób fizjologicznych powodowanych brakiem pobierania wapnia przez roślinę. Dodatkowo Polysulphate zawiera aż 48% SO₃ – siarka z nawozu uwalnia się stopniowo (wydłużona dostępność) wraz z upływem czasu, rośliny mogą więc korzystać z niej przed dłuższy okres. Oprócz siarki w nawozie znajduję się 14% K₂O i 6% MgO – wszystkie w formie siarczanowej. Taka forma gwarantuje lepszą dostępność składników pokarmowych dla roślin. Stosując Polysulphate w uprawie borówki w jednym zabiegu dostarczmy roślinie siarkę, wapń, potas oraz magnez, które uwalniane są stopniowo co utrudnia ich wymywanie oraz zmniejsza straty. Dzięki stopniowemu uwalnianiu powoli uwalniany jest także wapń, który wraz w wodą jest transportowany od korzeni do pędów, liści i owoców. Polysulphate ma także bardzo dobry wpływ na plonowanie borówki, czego dowodzą zamieszczone poniżej wyniki badań. Doświadczenie prowadzone było w województwie świętokrzyskim na dwóch odmianach borówki ‘Bluecrop’ i ‘Liberty’ uprawianych w systemie rolnictwa ekologicznego. Polysulphate rozsiany został w rządach na szerokości 1,5m, całkowita ilość nawozu wynosiła 380 kg/ha. Zebrane wyniki to uśrednione plony borówki z czterech rzędów na których produkt został zastosowany.

Wykres 1. Średnie plony borówki ‘Bluecrop’ w kg uzyskane z czterech rzędów o długości 110mb.

Wykres 2. Średnie plony borówki ‘Liberty’ w kg uzyskane z czterech rzędów o długości 80mb.

Kolejnym ciekawym rozwiązaniem w uprawie borówki wysokiej jest nawóz Agromaster czyli produkt o kontrolowanym uwalnianiu azotu. Azot pomimo tego, że jest najważniejszym składnikiem pokarmowym – w nawożeniu tej rośliny powinien być podawany z rozwagą. Zwłaszcza, że borówki rosną na glebach bogatych w materię organiczną na których ilości azotu uwalnianego w procesie mineralizacji są znaczne. W takich warunkach podawanie nawozu w którym azot uwalnia się stopniowo, małymi porcjami jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Agromaster to produkt w których azot został zamknięty w specjalnej otoczce, dzięki której dochodzi do kontrolowanego uwalniania tego składnika w czasie. Otoczka jest bardzo mocna i jednocześnie bardzo cienka, działa niezależnie od aktywności mikrobiologicznej w glebie. Tempo uwalniania azotu determinuje temperatura, im jest wyższa tym uwalnianie składnika następuje szybciej, w niższej temperaturze następuje spowolnienie tempa uwalniania. Stosując Agromaster w sposób znaczący można ograniczyć negatywny wpływ nawozów azotowych na środowisko naturalne oraz poprawić efektywność wykorzystania składników odżywczych. W prowadzonych przez ICL doświadczeniach ścisłych straty azotu przez wymywanie po użyciu Agromaster były o 50-60% mniejsze w porównaniu do mocznika konwencjonalnego, a straty azotu przez ulatnianie amoniaku były niższe o 30-50%. Mniejsza o 11% była również denitryfikacja.

Na koniec należy zwrócić uwagę, że borówka ze względu na płytki system korzeniowy wymaga odpowiedniego nawadniania oraz nawożenia. Do fertygacji tej rośliny doskonale sprawdzą się nawozy ICL z serii Solinure – po więcej szczegółów na temat ich użycia zapraszamy do kolejnego artykułu.