De cruciale rol van wetting agents binnen gazononderhoudsprogramma’s

Door de toenemende druk op onderhoudsbudgetten voor golfbanen en het veranderende klimaat wordt steeds meer gekeken naar het gebruik van waterregulatoren (wetting agents) als onderdeel van gazononderhoudsprogramma’s. Met de prognose dat warme en droge zomers in Noord-Europa minder vaak zullen voorkomen, terwijl zomerse neerslag alleen maar in intensiteit toeneemt, kan het overbodig lijken om in deze regionen wetting agents in te zetten. In werkelijkheid spelen wetting agents echter een zeer belangrijke rol bij het beheer en onderhoud van sportterreinen en golfbanen.

Juist velden die zijn opgebouwd uit zand, een drainerend bodemprofiel hebben en het hele jaar door bespeeld worden, zijn vatbaar voor hydrofobe (waterafstotende) bodemomstandigheden. Daarnaast worden jaarlijks grote hoeveelheden topdresszand gebruikt op bestaande speeloppervlakken om ophoping van organisch materiaal te beheren, en dat leidt tot dezelfde uitdaging. Voeg hieraan toe dat er vanwege watertekorten een trend gaande is om minder te (mogen) irrigeren, en de potentiële voordelen van het gebruik van wetting agents zijn duidelijk zichtbaar.

Wetting agents bestaan uit stoffen die de oppervlaktespanning verlagen (surface active agents oftewel surfactants), die de oppervlaktespanning van irrigatiewater en regenwater verminderen. Voor het ontwikkelen van hoogwaardige wetting agents worden verschillende typen moleculen gebruikt, die elk een iets andere werking hebben. In grote lijnen kunnen wetting agents worden ingedeeld in zogenaamde ‘zomer-wetting agents’, die voornamelijk worden gebruikt voor waterbehoud en het voorkomen van dry patch, en ‘winter-wetting agents’, die worden ingezet om de waterverplaatsing te verbeteren, vooral infiltratie en verticale doorstroming door het bodemprofiel. Daarnaast zijn er producten met een zeer specifieke werking verkrijgbaar, bijvoorbeeld om dauwvorming te verminderen, het zoutgehalte in de grond te verlagen en curatief dry patch te behandelen. Het begrijpen van de werking van een specifieke wetting agent is daarom belangrijk bij het selecteren van het juiste product om uw gewenste doel te bereiken.

Het moment om een wetting agent in te zetten

Op welk moment moet u een wetting agent toepassen? Dat hangt af van het gewenste resultaat. Voor het managen van greens, waar grasuniformiteit en hoge eisen ten aanzien van speelkwaliteit en een gelijkmatig speeloppervlak essentieel zijn, wordt een wetting agent-programma aanbevolen dat u het hele seizoen gebruikt. Daarmee zorgt u voor optimale performance van de wetting agent, die u helpt bij een optimale vochtvoorziening in het bodemprofiel. Op deze manier houdt u controle op de vorming van dry patch en voorkomt u problemen zoals de bijbehorende inconsistente graskwaliteit. Deze programma’s moeten vroeg in het seizoen beginnen, met een eerste toepassing die al in maart zou moeten plaatsvinden. De meeste van deze producten zijn ontworpen om maandelijks preventief te worden toegepast en hebben een cumulatief effect in het bodemprofiel. Dit betekent dat de werking van de wetting agent in de bodem bij elke applicatie beter wordt. Het doel is om deze werking te maximaliseren tijdens de heetste en droogste periode van het jaar (juli/augustus), om zo de optimale lucht-vochtbalans in de bodem te handhaven zodat de prestaties van het grasoppervlak en de gezondheid van de plant behouden blijven. Daardoor blijft het gras sterker, gezonder en heeft het een dieper wortelgestel, waardoor het minder kwetsbaar is voor ziekten en plagen en dus een consistentere speelkwaliteit heeft.

Bij een geïntegreerde aanpak geeft het gebruik van hoogwaardige wetting agents gedurende het seizoen extra voordelen voor de wortelzones in een zand-gedomineerd bodemprofiel. Deze producten zorgen voor een optimaal vochtniveau tot diep in de bovenste laag van het bodemprofiel, wat als voordeel heeft dat de organische toplaag (tatch) droger blijft. Dit kan vooral belangrijk zijn wanneer de grasdensiteit laag is, zoals in nieuw gezaaide velden, die bijzonder gevoelig zijn voor de gevolgen van hete en droge klimaatomstandigheden. Naast de garantie dat de toplaag voldoende vocht heeft voor gezonde groei, zijn er significante kostenbesparingen op watergebruik mogelijk, vooral waar het gebruik van leidingwater nodig is voor irrigatie.

Zeker oppervlaktes waar heksenkringen een frequent probleem zijn, kunnen baat hebben bij de regelmatige toepassing van wetting agents om de ontwikkeling van heksenkringen en hun impact te verminderen. Hiervoor moeten wetting agents worden gecombineerd met preventieve fungicidetoepassingen, zodat organisch materiaal effectief wordt beheerd. Vooral type 1-heksenkringen veroorzaken ernstige schade aan gras. Als deze heksenkringen zich verder ontwikkelen, sterft het gras af door de hydrofobe afscheiding die schimmels (basidiomyceten) produceren.

Wetting agents kunnen ook een aanzienlijke verbetering van de speelkwaliteit opleveren en de club net dat streepje voor geven dat nodig kan zijn in deze economisch uitdagende tijden. Dit geldt vooral voor locaties zoals golfbanen, waar balrol belangrijk is. Als het vochtniveau inconsistent is, worden de speeloppervlakken hobbelig en onvoorspelbaar, wat een aanzienlijke variatie in balsnelheid veroorzaakt – en dat is niet prettig spelen. Een meer uniform vochtgehalte door het gebruik van wetting agents zal een consistentere grasgroei geven, waardoor smoothness (hobbelen van de bal) en trueness (zwabberen van de bal) verbeteren. Het resultaat is een voorspelbaarder speeloppervlak voor de spelers.

Het gebruik van indringende wetting agents

Steeds meer greenkeepers gebruiken ook winter-wetting agents in de winter of bij perioden van hevige regenval. Het doel van dit type wetting agent is om een jaarrond watermanagementprogramma te bieden, dat helpt om de oppervlakte van greens en sportvelden te verbeteren. Gedurende natte periodes kan de bovenste laag van het bodemprofiel verzadigd raken met vocht en daarna verzadigd blijven. Dit kan een probleem zijn, met de volgende gevolgen: verminderde zodedichtheid; verminderde wortelontwikkeling; slechte water-luchtverhouding, die leidt tot anaërobe omstandigheden in de bodem en een vermindering van de microbiële activiteit; opbouw van organische stof; oppervlaktevervorming, veroorzaakt door betreding en gebruik van machines; verhoogde gevoeligheid voor ziektes; en ontwikkeling van mos.

Winter-wetting agents werken doordat ze de oppervlaktespanning verminderen, wat resulteert in een betere drainage van water door het bodemprofiel. Deze producten kunnen het hele jaar door gebruikt worden om overmatig water uit de bovenste toplaag van het bodemprofiel te draineren. Het meeste voordeel krijgt men bij gebruik van penetranten in combinatie met cultuurtechnische programma’s, zoals beluchting. Voorwaarde daarbij is de aanwezigheid van een effectief drainagesysteem. Regelmatig gebruik van wetting agents zal het speeloppervlak droger houden en zorgt voor een gezonde balans van water en lucht in het bodemprofiel. Het voordeel daarvan is een sterker, gezond grasoppervlak met een goed wortelsysteem dat minder vatbaar is voor ziektes en plagen. Andere voordelen zijn een effectievere afbraak van organische stof, een consistenter grasoppervlak met een goede grasbezetting en minder mos, algen en onkruid.

Beschouw wetting agents echter niet als de heilige graal die bij zelfstandig gebruik alle problemen oplost en de speelkwaliteit verbetert. Voor een maximaal effect dienen ze te worden ingezet in een geïntegreerd beheersplan met een optimale irrigatie (om het waterverlies door evapotranspiratie op te vangen) en gekoppeld aan een cultuurtechnisch programma van frequente beluchting op variabele diepten. Een goede vochtmeter is een uitstekende investering voor elke greenkeeper om het vochtniveau van de bodem te controleren. Deze instrumenten geven een beter inzicht in de behoefte aan irrigatie- en bodemvochtmanagement, waardoor men de oppervlakken met minder risico beter en verder kan laten uitdrogen.

Samenvatting

Samengevat: bodemvochtmanagement met gebruik van de nieuwste generatie hoogwaardige wetting agents is een cruciaal onderdeel van een geïntegreerde aanpak. Er zijn vele wetting agents beschikbaar op de markt, dus zorg dat u weet of het type product dat u koopt ontworpen is om de door u gewenste resultaten te behalen. Bereid u voor en begin op tijd in het seizoen met de eerste toepassing, om de voordelen van het gebruik van wetting agents te optimaliseren. Gebruik bij voorkeur een bodemvochtmeter bij de besluitvorming en wees flexibel: wees niet bang om veranderingen aan te brengen in uw bodemvochtmanagement om de beoogde resultaten te krijgen.