Uprawa jabłek: porady z zakresu odżywiania upraw

Wszystko, co musisz wiedzieć o nawożeniu jabłoni, najlepsze praktyki, odpowiednie produkty, doświadczenia polowe i więcej.

Porady dotyczące uprawy jabłek (Malus Domestica)

  • Jabłonie najlepiej owocują na glebach lekko kwaśnych o pH 5,6 – 6,7.

  • W glebach o wysokim pH (powyżej 7,5 ) mogą pojawić się niektórych składników pokarmowych – zwłaszcza fosforu i boru.

  • W glebach wapiennych mogą występować problemy z dostępnościąmikoskładników odżywczych, zwłaszcza żelaza i manganu.

  • Rośliny te są dość wrażliwe na wysokie stężenie soli w glebie (maksymalne zasolenie 2–3 mS/cm) i sód wymienny.

  • Zapotrzebowanie na wodę między pękaniem pąków, a opadaniem liści wynosi około przeciętnie 600–800 mm, (czyli litrów/m2). Jednak nierównomierny rozkład opadów w ciągu sezonu sprawia, że drzewa dobrze reagują na nawadnianie – zwłaszcza w okresach o małych opadach deszczu.

  • Wapń w owocach ma duży wpływ na ich jakość. Ze względu na zazwyczaj niewielką ilość tego składnika w owocach w okresie przedzbiorczym, zaleca się wprowadzenie specjalnego programu nawożenia jabłoni wapniem z wykorzystaniem nawozów doglebowych oraz podawanych pozakorzeniowo.

Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe

Przewidywane pobranie (kg/ha)

RokNP2O5K2OMgOSO3CaO
1. rok4535366348
2. rok50356394.536
3. rok70
40110
12.5940
Produkcja (45 ton)100451704030110
MiesiącStadium fizjologiczneN (kg/ha)P2O5 (kg/ha)K2O (kg/ha)
LutySpoczynek roślin
MarzecNabrzmiewanie pąków kwiatowych15510
KwiecieńRozwój pąków i początek kwitnienia151040
MajKwitnienie i zawiązywanie owoców. Początek rozwoju liści201040
CzerwiecRozwój owoców i rozwój wegetatywny pędów i liści101040
LipiecWzrost owoców i zakończenie wzrostu wegetatywnego5530
SierpieńPoczątek dojrzewania i zbioru owoców5510
WrzesieńZbiór owoców10
PaździernikZakończenie zbiorów10
Całkowita aplikowana ilość(kg/ha)9045170

Dynamika przyswajania składników odżywczych przez jabłonie w ciągu sezonu uprawowego

Deficyty składników odżywczych

Składnik odżywczy Opis
AzotTo najważniejszy w odżywianiu roślin składnik pokarmowy. Wchodzi w skład aminokwasów, białek i kwasów nukleinowych, czyli jest niezbędny do wzrostu, zarówno w fazie podziału komórkowego, jak i wzrostu wegetatywnego (wydłużania pędów, rozwoju i wzrostu liści). Jako składnik chlorofilu wpływa bezpośrednio na fotosyntezę, ponieważ jest częścią enzymu RuBisCO, odgrywającego zasadniczą rolę w wiązaniu dwutlenku węgla przez rośliny. Prawidłowe zaopatrzenie drzew w ten składnik decyduje nie tylko o wielkości plonu, ale również jego jakości. Jednakże zbyt obfite nawożenie azotem prowadzi od nadmiernego wzrostu wegetatywnego drzew oraz zmniejszenia plonowania. Obniża również zdolność przechowalniczą owoców oraz odporność drzewna niską temperaturę w okresie spoczynku zimowego i początku wegetacji.
PotasJabłoń ma duże wymagania pokarmowe w stosunku do potasu. Potas odpowiada w roślinach za prawidłowe funkcjonowanie wielu procesów fizjologicznych. Najważniejsze z nich to regulowanie gospodarki wodnej roślin oraz udział w biosyntezie cukrów. Dzięki potasowi owoce są zatem soczyste, jędrne, dobrze wybarwione oraz smaczne.
FosforZapotrzebowanie jabłoni na fosfor jest relatywnie niewielkie. Ale rola tego składnika dla roślin jest bardzo znacząca. Fosfor jest integralną częścią błon komórkowych, co sprawia że rośliny funkcjonują prawidłowo.Jest również składnikiem pokarmowym, który uczestniczy bezpośrednio w produkcji energii przez rośliny – jest zatem niezbędny w całym okresie wegetacji. Fosfor odgrywa ogromną rolę w procesie namnażania się komórek w zawiązkach owoców, co w późniejszym okresie decyduje o wielkości i jakości owoców. U młodych roślin wspomaga wzrost systemu korzeniowego.
WapńJabłoń ma duże zapotrzebowanie na wapń. Składnik ten jest niezbędny do tworzenia struktury ściany komórkowej (wraz z borem) – ma zatem znaczenie strukturalne, budulcowe. Wzmacnia w ten sposób naturalną odporność roślin na czynniki stresowe – biologiczne (choroby) oraz środowiskowe – np. niską temperaturę. Jest jednym z ważniejszych składników pokarmowych odpowiadających za jakość owoców - zwłaszcza ich jędrność, zdolność do utrzymywania wody. Znacząco poprawia przydatność owoców do długotrwałego przechowywania w chłonni.

Pytania i odpowiedzi

Oto kilka często zadawanych przez rolników pytań dotyczących uprawy jabłek.

  • Zdecydowanie tak. Jabłonie pobierają znaczne ilości wapnia z gleby – zwłaszcza w okresie od kwitnienia do początku rozwoju owoców. Niestety, wapń lokowany jest przede wszystkim w organach, w których zachodzi proces transpiracji – czyli przede wszystkim w liściach. Aby ekektywnie poprawić zawartość tego składnika w owocach niezbędne jest dolistne nawożenie jabłoni preparatami wapniowymi w okresie od pczątku wzrostu owoców praktycznie do zbiorów.

  • Proporcja K/N jest ważniejsza niż sama ilość azotu i musi osiągnąć wysoki poziom dwa miesiące przed zbiorem. Ale na występowanie GPP ma również wpływ proporcja K:Ca, która powinna wynosić nie więcej niż 25:1. Zwiększenie zakresu tej proporcji oznacza, że jabłka tracą zdolność do długotrwałego przechowywania w chłodni.

  • Ma bardzo duże znaczenie w regulacji plonowania drzew. Przede wszystkim należy regulować liczbę owoców na drzewie po ich zawiązaniu – również za pomocą preparatów chemicznych zawierających regulatory wzrostu i owocowania. Prawidłowo stosowane preparaty lub takie, które stymulują drzewa do efektywniejszej produkcji fitohormonów wpływają na wzrost owoców, ich utrzymywanie się na drzewie w okresie zbiorów itp. Stosowanie regulatorów wzrostu i owocowania powinno uwzględniać bardzo wiele indywidualnych czynników, takich jak odmiana, wiek drzew, przebieg pogody itp. Dlatego też zalecamy w tym zakresie kontaktować się z naszym regionalnym doradcą-konsultantem.

  • Optymalny poziom pH gleby dla jabłoni wynosi około 5,7 – 6,7, ale wiemy, że bywa on trudny do osiągnięcia w niektórych glebach. Poziom pH pożywki nawozowej regulowany może być przez jej zakwaszanie (jeśli woda ma odczyn obojętny lub alkaliczny) lub stosowanie nawozów zakwaszających pożywkę, w które można zaopatrzyć się w punktach sprzedaży oferujących produkty firmy ICL.

  • Można to zrobić na wiele sposobów i w różnych okresach wegetacji. Ale najskuteczniejsze jest przerzedzanie zawiązków wiosną – w celu poprawy plonowania i wielkości owoców. Można to robić chemicznie, ręcznie lub wykorzystując oba sposoby – w pierwszej kolejności chemicznie, a następnie ręcznie – jeśli jest taka potrzeba.

  • Nawożenie sadów jabłoniowych jesienią jest powszechnie praktykowane. Dotyczy przede wszystkim stosowania nawozów fosforowych i potasowych (nawożenie doglebowe, w tym fertygacyjne). Dolistnie można stosować nawozy borowo-cynkowe oraz mocznik. Ten ostatni w stężeniu 5% (50 kg nawozu/1000 litrów wody) należy zastosować na ok. 2 tygodnie przed naturalnym opadaniem liści. Liście wprawdzie zostaną zniszczone, ale duża porcja azotu dostanie się do pędów, które służyć będą jako źródło tego składnika (również boru cynku) wiosna w następnym sezonie).