Uprawa kapusty głowiastej: doradztwo w zakresie odżywiania upraw

Wszystko, co musisz wiedzieć o uprawie kapusty głowiastej: nawożenie najlepsze praktyki, odpowiednie produkty, doświadczenia polowe i więcej.

Porady dotyczące uprawy kapusty głowiastej (Brassicaoleracea)

  • Kapusta wymaga gleb w dobrej kulturze, żyznych, próchnicznych, o wysokiej pojemności wodnej. Do uprawy kapusty głowiastej nie nadają się gleby podmokłe. Nadmiar wilgoci w glebie i wysoki poziom wody gruntowej (powyżej 80–100 cm) jest dla kapusty szkodliwy. Optymalne pH gleby wynosi od 6,5 do 7,1.

  • Kapusta ma duże zapotrzebowanie na wodę ze względu na długi okres wegetacji oraz wyskoki plon – masę zieloną (główki kapusty).

  • W glebach o pH niższym od 5,7 mogą występować problemy z dostępnością niektórych składników, zwłaszcza P, K, Ca, B, i Mo. Takie warunki sprzyjają również rozwojowi najgroźniejszej w uprawie kapusty głowiastej chorobie – kile kapusty. W przypadku uprawy na glebach o podwyższonym pH (powyżej 7,5)mogą natomiast wystąpić objawy niedoborów B, Cu, Fe, Mn, P i Zn.

  • Źle rośnie i słabo plonuje na glebach ciężkich, podmokłych i zimnych.

  • Kapusta głowiasta nie ma wysokich wymagań cieplnych. Optymalna temperatura wzrostu wynosi od 15 do 20oC. Wzrost roślin zostaje zaburzony przy temperaturze niższej od 5oC i wyższej od 35oC.

  • Dobrze przygotowana rozsada toleruje spadki temperatury nawet do -6oC, a dojrzałe główki kapusty do -8oC.

Zapotrzebowanie na składniki odżywcze

MakroelementyAzot (N)Fosfor (P2O5)Potas (K2O)Magnez (MgO)
Wapń (CaO)Siarka (S)
Makroelementy (kg/t)2,1-2,40,2-0,42,5-2,90,1-0,252,3-2,50,8-0,9
MikroelementyBCuMnMoZnFe
Mikroelementy (g/t)15-202-50-120,03-0,0514-1875-100

Zalecane zawartości składników pokarmowych w glebach dla uprawy kapusty (mg/litr gleby)

Składniki pokarmoweAzot (N)Fosfor (P2O5)Potas (K2O)Magnez (MgO)
Wapń (CaO)
mg/litr gleby60-8050-60180-23060-100700-1200

Zapotrzebowanie kapusty głowiastej na składniki pokarmowe zależy od fazy rozwojowej roślin. Największe potrzeby pokarmowe kapusta ma w stosunku do potasu, azotu i wapnia. Zapotrzebowanie to wzrasta wraz z rozwojem roślin i osiąga wartość maksymalną w okresie intensywnego ich wzrostu.

Rola składników odżywczych w uprawie kapusty głowiastej

Azot

Kapusta ma duże wymagania pokarmowe wobec azotu, a azot ma fundamentalne znaczenie dla osiągnięcia wysokich plonów. To najważniejszy w odżywianiu roślin składnik pokarmowy. Wchodzi w skład aminokwasów, białek i kwasów nukleinowych, czyli jest niezbędny zarówno w fazie podziałów komórkowych, jak i wzrostu roślin. Jako składnik chlorofilu wpływa bezpośrednio na fotosyntezę, ponieważ jest częścią enzymu RuBisCO, odgrywającego zasadniczą rolę w wiązaniu dwutlenku węgla przez rośliny. Prawidłowe zaopatrzenie kapusty w ten składnik decyduje nie tylko o wielkości plonu, lecz także o jego jakości. Największe zapotrzebowanie kapusty na azot występuje podczas intensywnego rozwoju – formowania się główek.

Potas

Kapusta ma bardzo duże wymagania pokarmowe w stosunku do potasu. Potas odpowiada w roślinach za prawidłowe funkcjonowanie wielu procesów fizjologicznych. Najważniejsze z nich to regulowanie gospodarki wodnej roślin, udział w biosyntezie cukrów oraz wzmocnienie wytrzymałości rośli na niską temperaturę. Potas korzystnie wpływa najędrność główek kapusty. Szczytowe zapotrzebowanie na ten składnik występuje podczas intensywnej produkcji liści, ale w późniejszym okresie nie spada tak bardzo jak w przypadku azotu. Wysokie zapotrzebowanie na potas utrzymuje się nawet w ostatnich fazach wzrostu kapusty.

Fosfor

Zapotrzebowanie kapusty na fosfor jest relatywnie niskie. Rola tego składnika dla roślin jest jednak znacząca. Jest składnikiem pokarmowym, który uczestniczy bezpośrednio w produkcji energii przez rośliny – jest zatem niezbędny w całym okresie wzrostu. Fosfor jest wymagany na wczesnym etapie rozwoju rośliny, aby zapewnić dobry wzrost korzeni i przyspieszyć zakładanie główek kapusty, zwłaszcza u odmian wczesnych.

Wapń

Kapusta ma duże zapotrzebowanie na wapń. Składnik ten jest niezbędny do tworzenia struktury ściany komórkowej (wraz z borem) – ma zatem znaczenie strukturalne, budulcowe. Wzmacnia w ten sposób naturalną wytrzymałość roślin na czynniki stresowe – biologiczne (choroby) oraz środowiskowe (np. niską temperaturę). Jest jednym z ważniejszych składników pokarmowych odpowiadających za jakość główek kapusty. Zwiększa ich przydatność do przechowywania oraz wydłuża ich trwałość w obrocie handlowym. Jego niedobór jest główną przyczyną wewnętrznego zagniwania główek.

Uprawa kapusty głowiastej – deficyty składników odżywczych

Składnik odżywczyOpis
AzotPrzy niedoborze azotu liście stają się żółtozielone (chlorotyczne). Objawy zaczynają się od starszych liści i po pewnym czasie cała roślina staje się chlorotyczna, niektóre części liści mogą mieć czerwonawe lub pomarańczowe zabarwienie. Kształt liści pozostaje normalny. Wzrost jest mocno ograniczony, rozwój roślin jest opóźniony, a starsze liście mogą gnić. Przy znacznym niedoborze azotu formowanie się główek jest mocno ograniczone. Problem może nasilać się na glebach lekkich, ubogich w substancję organiczną oraz w okresach niedostatku wody.
FosforNiedobór fosforu powoduje poważne ograniczenie wzrostu, zwłaszcza w początkowych fazach wzrostu roślin. Zazwyczaj nie ma to wpływu na barwę i pokrój roślin, ale w przypadku silnego niedoboru fosforu rośliny mogą przebarwiać się na czerwono-fioletowo. Problem występuje na glebach wapiennych i ciężkich, gdzie dostępność fosforu dla roślin jest ograniczona.
PotasNa starszych liściach widoczna jest jasnobrązowa i zwiędła nekrotyczna strefa graniczna. Przy nasilającym się niedoborze martwica postępuje od krawędzi do środka liścia, a jego brzegi są zagięte do góry. Niedobór potasu może wystąpić na glebach cięższych, wiążących potas, lekkich glebach piaszczystych lub w przypadku znacznej zawartości manganu w glebie.
WapńNajbardziej typowym objawem niedoboru wapnia jest zamieranie końców liści „tipburn” – powstają nekrotyczne zmiany na ich końcach i brzegach. Objawy te pojawiają się na młodszych liściach. Przy nasilającym się niedoborze wapnia martwica postępuje od wierzchołków i brzegów do wewnątrz. Jeśli niedobór wystąpi we wczesnej fazie rozwoju, wzrost roślin jest poważnie zahamowany i główki nie tworzą się prawidłowo lub wcale. U dojrzałych główek kapusty na skutek długotrwałego deficytu wapnia występuje wewnętrzne zagniwanie liści. Niedobór wapnia może wystąpić na glebach, których zasoby wapnia zostały wypłukane, a także na glebach o niskim pH.
MagnezObjawy niedoboru magnezu pojawiają się na starszych liściach. Chloroza między nerwami postępuje od ich krawędzi do środka. Najpierw dotknięte obszary stają się żółto-zielone, później pomarańczowe lub czerwone. Małe żyłki również stają się chlorotyczne, ale większe pozostają odpowiednio zielone i białe. Strefy międzyżyłkowe zamierają. Ograniczenie wzrostu jest niewielkie, gdy niedobór jest umiarkowany, ale wzrasta wraz z pogłębiającym się niedoborem magnezu.
SiarkaOgólny rozwój roślin jest opóźniony, a wzrost zahamowany. Biała kapusta rozwija soczystą, łamliwą tkankę liściową. Formowanie główki jest zahamowane, a rośliny są bardziej wrażliwe na infekcje powodowane przez grzyby. Problem występuje w uprawie na glebach lekkich o niskiej zawartości substancji organicznej oraz na glebach o wysokim pH.
BorKapusta ma duże wymagania względem boru. Objawy jego niedoboru pojawiają się na młodszych liściach. Pozostają one małe, zwijają się i ulegają deformacji. Liście wykazują chlorotyczne plamki na krawędziach i między nerwami. Martwica może pojawić się na brzegach liści i polach międzyżebrowych. W przypadku chronicznego niedoboru formowane są tylko lekkie, małe główki, a wzrost roślin jest zahamowany. Niedobór boru może wystąpić na glebach piaszczystych po wapnowaniu. Objawy mogą być również wywołane nadmiernym wapnowaniem i niedostatecznym podlewaniem roślin oraz za wysokim lub za niskim pH gleby.
MiedźWzrost roślin jest ograniczony. Zwłaszcza młodsze liście pozostają małe. Międzyżyłkowechlorotyczne plamy mogą pojawić się na starszych liściach, ale nie ma tam delikatnego chlorotycznego wzoru typowego dla niedoboru żelaza i manganu. Później liście stają się matowozielone do brązowych, rozwija się nekroza i cały liść więdnie. Niedobór miedzi w uprawiekapusty widoczny jest na glebach lekkich oraz bardzo bogatych w substancję organiczną, a także o wysokim pH.
ŻelazoPierwszym objawem niedoboru żelaza jest chloroza międzyżyłkowa najmłodszych liści, która zamienia się w ogólną chlorozę, a wreszcie powoduje całkowite wybielenie liścia. W bardziej zaawansowanych stadiach chloroza rozprzestrzenia się na żyły, najpierw te mniejsze; dotknięte liście stają się cytrynowożółte do żółtawobiałych. Niedobór żelaza występuje najczęściej u roślin uprawianych na glebach o wysokim pH lub zawierających duże ilości manganu.
ManganNa końcowych lub młodych liściach rozwijają się żółtawe plamki między nerwami. Na początku nawet najmniejsze żyłki pozostają zielone, tworząc delikatny, siatkowaty zielony wzór na żółtym tle.Później cały liść, z wyjątkiem żył głównych, przebarwia się na żółto, żółto-biało, a między żyłami rozwijają się zapadnięte nekrotyczne plamy. Starsze liście bledną i obumierają jako pierwsze. Niedobór manganu występuje na glebach o wysokim pH, a także wapiennych lub przewapnowanych.
MolibdenWczesnym objawem niedoboru molibdenu jest ogólna chloroza. Wygląda podobnie jak przy niedoborze azotu, ale bez zaczerwienienia spodu liści. Liście młodych roślin są stosunkowo małe i pochylone. Ich krawędzie są bardziej ząbkowane niż zwykle. Problemy z niedoborem molibdenu najczęściej występują na glebach kwaśnych lub piaszczystych o niskiej zawartości materii organicznej. Ponieważ składnik ten jest słabo przemieszczany w roślinach, objawy jego niedoboru mogą pojawić się w całej roślinie i łatwo je pomylić z innymi objawami niedoborów.
CynkPorażone rośliny mają zahamowany wzrost i jasno żółtozielone liście. Objawy niedoboru cynku nasilają się podczas zimnej, deszczowej pogody. Na liściach mogą pojawić się szaro-brązowe lub brązowe plamy. Liście są mniejsze. Objawy niedoboru cynku występują na glebach zasadowych lub po nawożeniu wysokimi dawkami fosforu.

Metody nawożenia kapusty

Kapusta głowiasta należy do gatunków wymagających pod względem zasobności gleby w składniki pokarmowe oraz jej pH.

Azot

Przed założeniem plantacji należy wykonać analizę gleby na zawartość w niej azotu mineralnego (suma obu form: azotanowej i amonowej). Przed należy wzbogacić glebę w 50-60 kg N/ha uwzględniając azot już dostępy dla roślin. Pozostałą część można dostarczać stopniowo w 2 lub 3 dawkach standardowych nawozów doglebowych zawierających azot. Kapusta bardzo dobrze reaguje na nawożenie azotanową(N-NO3-) formą azotu, która wspomaga również pobieranie potasu.
W uprawie bez fertygacji użycie nawozów o kontrolowanym uwalnianiu składników pokarmowych pozwala na podanie części całkowitej ilości azotu przed sadzeniem roślin. Pozostałą dawkę należy zastosować w fazie intensywnego wzrostu roślin.

Fosfor

Może zostać podany w całości w czasie przygotowania gleby do uprawy. Ze względu na ograniczoną mobilność tego składnika w glebie, konieczne jest wymieszanie zastosowanego nawozu fosforowego z glebą do głębokości 20-25 cm.

Potas

Nawożenie potasem można wykonać na dwa sposoby – jednorazowo przed sadzeniem roślin (używając standardowych nawozów doglebowych lub nawozów otoczkowanych o wydłużonym okresie działania) oraz w trakcie wzrostu roślin. Zaleca się, aby dawkę nawozów potasowych stosowanych pogłównie podzielić na 2 części. Pierwszą dawkę(40-30% całkowitej) należy zastosować na w okresie intensywnego tworzenia się liści, a następną na początku tworzenia się główek.
W uprawach z fertygacją zaleca się stopniowe zasilanie roślin potasem co tydzień od fazy intensywnego wzrostu liści do osiągnięcia przez główki kapusty około 80% końcowej wielkości.

Magnez

Może zostać zastosowany w całości przed sadzeniem roślin – w czasie przygotowania gleby do uprawy. Kapusta jest gatunkiem dość wrażliwym na obecność chlorków, choć zastosowane jesienią poprzedniego sezonu nie stanowią już takiego zagrożenia. Zaleca się jednak stosowanie nawozów potasowych bezchlorkowych, np. siarczanu potasu.

Wapń

Na plantacjach, na których stosuje się standardowe doglebowe nawozy wapniowe (zazwyczaj saletrę wapniową) należy zastosować go dwukrotnie: pierwszą dawkę(30-40% całkowitej) na początku intensywnego wzrostu liści, a drugą na początku formowania się główek. W uprawie kapusty skuteczne jest również stosowanie wapnia pozakorzeniowo.
Nawożenie wapniem na plantacjach fertygowanych należy prowadzić od fazy intensywnego wzrostu liści do osiągnięcia przez główki kapusty około 80% końcowej wielkości.

 

Potrzebujesz więcej porad dotyczących kapusty głowiastej? Zostaw nam wiadomość, a nasz ekspert wkrótce się z Tobą skontaktuje!

Pytania i odpowiedzi

Oto kilka często zadawanych przez rolników pytań dotyczących uprawy kapusty.

  • Najlepsze są nawozy azotowe o reakcji fizjologicznie zasadowej lub obojętnej. W trakcie przygotowania gleby do uprawy można zastosować mocznik (46% N), saletrzak (27% N) lub saletrę amonową (34% N). Siarczan amonu (21% N) poleca się jedynie na gleby o pH powyżej 6,5. Do nawożenia pogłównego można stosować saletrę amonową.

  • Tak, kapusta głowiasta ma duże wymagania pokarmowe względem potasu – od początku intensywnego rozwoju liści do zakończenia formowania główek.

  • Tak, kapusta ma bardzo wysokie wymagania pokarmowe względem boru. To prawda, że bor wspomaga zapłodnienie kwiatów, tworzenie nasion i owoców, co w przypadku kapusty nie ma miejsca. Istotnie wzmacnia jednak ściany komórkowe i sprawia, że liście kapusty są mocne i dobrze rozwinięte.

  • Największe zapotrzebowanie na ten składnik kapust wykazuje na początku wegetacji – od intensywnego wzrostu liści do początku formowania się główek. Później zapotrzebowanie to znacznie spada, ale azot jest wciąż potrzebny do prawidłowego tworzenia liści.

thumb

Nasz asortyment

Zrównoważone i innowacyjne rozwiązania zwiększające plony z upraw

Poznaj nasze produkty
thumb

Nasza wiedza

Porady i wskazówki, informacje na temat rynku i uprawy

Poznaj naszą wiedzę
thumb

Nasze doświadczenia

Zobaczyć znaczy uwierzyć, wyniki doświadczeń z całego świata

Poznaj nasze doświadczenia